Nhà xưởng là nơi mà hàng trăm nhân viên làm việc. Việc tận dụng tối đa nhà xưởng, để gia tăng hiệu quả trong hoạt động kinh doanh là điều quan trọng. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu những nguyên tắc “Vàng” để bố trí mặt bằng nhà xưởng sao cho hợp lý.
Các yếu tố quyết định bố trí mặt bằng sản xuất
Việc lựa chọn địa điểm và bố trí mặt bằng nhà xưởng hợp lý là việc đầu tiên mà các doanh nghiệp phải làm khi muốn sản xuất và kinh doanh. Việc chọn vị trí và bố trí nhà xưởng phù hợp, thuận tiện và tối ưu chi phí phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Đặc điểm sản phẩm.
- Đặc điểm thiết bị sản xuất.
- Khối lượng, hiệu suất và tốc độ dây chuyền sản xuất.
- Diện tích mặt bằng sử dụng (xác định quy trình sản xuất, xác định số lượng và vị trí các phân khu sao cho thuận tiện với dây chuyền sản xuất, kho nguyên liệu, kho thành phẩm).
- Nguồn nhân công lao động.
- Tính an toàn đảm bảo trong việc sản xuất.
- Tính chất của việc vận chuyển hàng hóa, đường đi, phương tiện giao thông vận chuyển.
Vì vậy, khi đưa ra quyết định xây dựng nhà xưởng, cần xác định rõ những vấn đề trên để chọn vị trí, địa điểm mặt bằng và bố trí chúng sao cho tối ưu việc sử dụng mặt bằng.
Một số nguyên tắc sắp xếp bố trí mặt bằng nhà xưởng
Đảm bảo an toàn cho sản xuất và người lao động
- Đảm bảo an toàn cho người lao động, môi trường thuận lợi cho công nhân, máy móc và thiết bị, đảm bảo chất lượng sản phẩm. Cần tuân thủ các quy định về chống cháy nổ, chống nóng, chống rung, chống ồn, chống bụi,…
- Khi thiết kế mặt bằng nhà xưởng, cần đảm bảo khả năng thông gió và ưu tiên sử dụng ánh sáng tự nhiên. Các nhà xưởng thường sinh ra nhiều bụi, khói, hơi độc, do đó cần bố trí ở khu vực riêng biệt, tránh vị trí gần các khu dân cư.
- Kho chứa vật liệu dễ cháy nổ cần được bố trí xa khu sản xuất, các khu bắt lửa và luôn được trang bị đầy đủ thiết bị phòng cháy chữa cháy. Nếu sản phẩm có khả năng cháy, có thể xây dựng nhà xưởng dưới dạng nhà thép tiền chế để hạn chế cháy nổ và tăng cường thông thoáng.
- Thiết bị gây ra tiếng động lớn không nên đặt gần những chỗ có thiết bị có giá trị lớn.
Tuân thủ quy trình
Phân xưởng được sắp xếp theo thứ tự của quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm. Phân xưởng mà sản phẩm đi qua trước cần được bố trí gần kho nguyên liệu. Phân xưởng cuối cùng mà sản phẩm phải đi qua sẽ nằm gần kho thành phẩm. Hai phân xưởng có quan hệ trao đổi sản phẩm cho nhau nên cần được bố trí cạnh nhau. Ngoài ra, kho nguyên liệu và kho thành phẩm cũng nên được bố trí gần nhau và gần đường giao thông chính.
Đảm bảo khả năng mở rộng sản xuất
Ngay từ khi chọn địa điểm và bố trí mặt bằng nhà xưởng, cần tính toán khả năng mở rộng quy mô trong tương lai. Do nhu cầu phát triển và mở rộng quy mô, sản lượng sản xuất có thể tăng hoặc có thêm nhiều loại sản phẩm khác, do đó cần mở rộng mặt bằng sản xuất.
Tận dụng tối đa không gian diện tích và mặt bằng
Sử dụng tối đa diện tích và mặt bằng hiện có sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí. Hiện nay, trong nhiều nhà máy, đã sử dụng những băng tải trên cao làm thiết bị của kho tàng.
Đảm bảo tính linh hoạt của hệ thống
Khi mở rộng quy mô sản xuất hoặc khi bố trí mặt bằng sản xuất, cần tính đến việc thiết bị hệ thống sẽ thay đổi và đảm bảo có thể thực hiện thay đổi đó một cách dễ dàng mà không tốn quá nhiều chi phí hoặc làm rối loạn quy trình sản xuất.
Tránh hay giảm trường hợp nguyên vật liệu đi ngược chiều
Vận chuyển ngược chiều không chỉ làm tăng cự ly mà còn gây ùn tắc trong việc vận chuyển.
Hy vọng với những thông tin trên, bạn đã nắm vững những nguyên tắc vàng trong việc bố trí mặt bằng nhà xưởng. Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo thêm những bản vẽ nhà xưởng, mô hình nhà kho tiền chế để chọn được thiết kế phù hợp với mặt bằng đã chọn.

Phan Quốc Anh là một kiến trúc sư với hơn 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế và quản lý dự án kiến trúc. Anh đã tham gia vào nhiều dự án thành công về thiết kế shop và không gian mua sắm tại các thành phố lớn, đồng thời có sự nghiệp khởi nghiệp thành công với Thiết Kế Shop Saigon, nơi anh chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm sâu rộng về lĩnh vực này. About Me!